"Energietransitie is niet politiek; we moeten nu samen aan het werk voor toekomstige generaties."

Weblogbericht | 06-05-2025 | Hans den Boer

Verduurzamen vergt moed

Kapteijns is het van harte eens met de uitspraak van directeur Energiebeheer Nederland Willem Hoogstraten (NRC, 7 april 2025) dat het verduurzamen van de energievoorziening moed van bestuurders vraagt. De wethouder: “Stilzitten kunnen we ons niet permitteren. We kunnen niet afwachten als we werk willen maken van het verduurzamen van de energievoorziening, minder afhankelijk willen zijn van ongewisse geopolitieke omstandigheden, de energietransitie serieus willen nemen en de betaalbaarheid van energie voor onze burgers willen borgen. Goedkoop gas stroomt niet langer. We moeten investeren in isoleren, geothermie en warmtenetten om minder afhankelijk te worden en te kunnen sturen op de betaalbaarheid van energie voor inwoners van de stad die minder te besteden hebben.” Nadat een aanbesteding van warmtenetten niet haalbaar bleek zal naar verwachting nog voor deze zomer een besluit over het oprichten van een gemeentelijk warmtebedrijf worden genomen.

In samenwerking creatieve aanpakken ontwikkelen

De netcongestieproblematiek heeft volgens Kapteijns de noodzaak tot samenwerking bij het energievraagstuk hoger op de agenda gezet. "Met elkaar kunnen we creatieve oplossingen bedenken die bijdragen aan het aanpakken van het energievraagstuk zoals nu met netcongestie. ERDH helpt ons om die samenwerking vorm te geven. Als gemeente, Rijk en provincie staan we voor dezelfde opgaven in hetzelfde gebied. Daar past ERDH naadloos in.”

Binnen ERDH is de gemeente Den Haag trekker van het thema gebied en geeft vanuit die rol mede richting aan het programma. Kapteijns: “In die samenwerking zullen we ook fouten maken. Voor complexe vraagstukken bestaan nu eenmaal geen gemakkelijke oplossingen. Maar in die samenwerking delen we elkaars lessen en komen we verder. We moeten vooral stappen zetten, niet alleen onderzoeken, maar ervaringen doorstempelen naar andere gebouwen, isoleren en in samenwerking gebiedsgerichte oplossingen opzoeken. Ook gelet op de verwachte groei van de stad is het noodzakelijk dat we de vaart erin houden en stappen vooruitzetten.”

We moeten investeren in isoleren, geothermie en warmtenetten om minder afhankelijk te worden en te kunnen sturen op de betaalbaarheid van energie voor inwoners van de stad die minder te besteden hebben.

Inspirerende voorbeelden

In Den Haag zijn inmiddels een aantal in de ogen van de wethouder inspirerende voorbeelden van de energietransitie gerealiseerd. Kapteijns: “Persoonlijk vind ik de ERDH-Stadsbatterij met slim laden en ontladen van energie als de druk op het elektriciteitsnet het hoogst is en daarmee het net ontlast erg aansprekend. Net als het initiatief Slim Strandnet waarbij de gemeente zelf stappen heeft gezet om bijvoorbeeld strandtenthouders ondanks de krapte op het elektriciteitsnet toch van voldoende energie te voorzien. En ook het energieneutrale stadskantoor aan de Fruitweg 17 met de bijzondere PowerNEST windturbines spreekt tot de verbeelding.”

De stedelijke ondergrond ligt vol met leidingen. Des te meer spreekt het de wethouder aan dat in de Hofvijver mogelijk een Warmte-Koude-Opslag wordt gerealiseerd. “Zo zouden we het Binnenhof en mogelijk ook andere gebouwen in dat gebied duurzaam kunnen verwarmen met aardwarmte en ook het elektriciteitsnet minder belasten.” Kapteijns ziet ook nog een aantal uitdagingen: “In het gebiedsgericht oplossingen vinden, zoals met een warmtenet of het koppelen van WKO’s moeten we nog flinke stappen zetten om klimaatdoelstellingen te halen.”

Voor toekomstige generaties

Over zijn persoonlijke betrokkenheid bij het onderwerp verduurzaming zegt de wethouder: “Als opgroeiende puber in Brabant zag ik tv-beelden van afstervende bossen, toen als gevolg van de zure regen. Dat heeft er mede toe geleid dat ik Milieukunde ging studeren en later politiek actief werd. Maar laat ik duidelijk zijn; duurzaamheid of energietransitie is geen politiek, maar onze gezamenlijke verantwoordelijkheid naar toekomstige generaties.”